Overbooking, czyli dlaczego linie lotnicze sprzedają więcej biletów niż mają miejsc w samolocie

Overbooking, czyli dlaczego linie lotnicze sprzedają więcej biletów niż mają miejsc w samolocie

Autor: Ada Kozłowska・Ostatnia aktualizacja: 10 stycznia 2024

Muszę się Wam do czegoś przyznać: jest kilka rzeczy  związanych z podróżami, które stresują mnie bardziej niż samo latanie. Kiedy przykładowo planuję konkretną podróż, staram się ją zarezerwować na tyle porządnie, aby nie zostać na lotnisku z walizką w ręku, bo zabrakło dla mnie miejsc na pokładzie. Fotel w samolocie, a fotel w hali odlotów czyni jednak różnicę.

Na pewno nie jest to moja bajka. No, chyba że kręcicie  teledysk lub drugą część Airport zastępując osobście Toma Hanksa.

Odkąd zaczęłam podróżować częściej, zauważyłam, że z pozoru prosty transport lotniczy to skomplikowany i zawiły biznes. Powiedziałbym nawet – pewna forma sztuki, gry, teatru. Dopóki wszyscy wychodzą na scenę o czasie, przedstawienie ma odpowiednią dramaturgię i jest szansa na wielki finał. Ale jeżeli chociaż jedna rzecz pójdzie niezgodnie ze scenariuszem i założonym planem, jeden aktor się spóźni lub pomyli tekst, wszystko rozpada się jak domek z kart.

W przedstawieniu lotniczym jedną z takich fatalnych kart jest overbooking, czyli sprzedaż większej ilości biletów niż faktycznych miejsc w samolocie. Nie wiem czy wiesz, ale zdarza się, że tacy aktorzy jak np. linie lotnicze robią to całkiem celowo?

Sztuka (lub Nauka) Overbookingu

Szczerze mówiąć, nie mogę sobie nawet wyobrazić, jak linie lotniczne w ogóle dają radę z tym (overbooking)  funkcjonować. Toż to ciągła walka z rozczarowanym i roszczeniowym klientem. Z drugiej strony, obiektywna wyobraźnia podpowiada mi jak ryzykowny to biznes, zwłaszcza w skali makro. Okazuje się, że dla takich aktorów jak linie lotnicze overbooking to jedna z najlepszych metod, aby ograniczyć straty wynikające z pustych miejsc w samolocie. Jak to działa?

No-shows.

Zmiana planów w ostatniej chwili, zmiana pogody i wynikające z niej opóźnienia, albo zwyczajne nie wykorzystanie zakupionego biletu z jakiegoś, osobistego powodu. Wiele osób po prostu nie dociera na zakupiony lot na czas. Linie lotnicze nie tylko zauważyły ten problem, ale zbadały i dostrzegły w nim pewną regułę, a na jej podstawie opracowały pewien algorytm.  W konsekwencji, linie lotnicze stały się tak dobre w przewidywaniu  hipotetycznie wolnych foteli, że mogą powiedzieć na podstawie konkretnych danych dla każdego lotu ilu pasażerów nie pojawi się na odprawie.

The New York Times pisał o takich praktykach w swoim artykule 2 lata temu:

„Dzięki lepszemu zrozumieniu algorytmów rezerwacji, powiedział p. Casey [V-ce Prezes od Zarządzania Przychodem w American Airlines] , American ma teraz przepełnieie o około 5 procent, w porównaniu z około 12 procentami dziesięć lat temu.

Spółka podała, że w 1999 r. miała liczbe swoich miejsc wypełnioną w średnio 72 procentach. Jednocześnie 35,2 miejsc na każde 10.000 miejsc zostało poddane operacji overbookingu. W zeszłym roku firma wypełniła 82 procent swoich miejsc w samolocie, podczas gdy liczba overbookowanych miejsc spadła do 8,3 na każde 10.000 pasażerów.

Bill S. Swelbar, inżynier badawczy w Międzynarodowym Centrum MIT dla transportu lotniczego, nazwał to „ciemną stroną zarządzania przychodami.”

Teoretycznie dobre wieści, prawda? Redukcja overbookowanych lotów oznacza, że linie lotnicze nauczyły się zapobiegać traceniu rekompensat przy jednoczesnym zachowaniu równowagi w swoich lotach. Ale.. co z tym procentem lotów, które wciąż są overbookowane?

Algorytmy, oprogramowanie i nauka są świetne, kiedy działają. Ale, jak podkreślono w powyższym przykładzie, nie zawsze gwarantują 100% sukcesu. Co więc się dzieje, gdy wyliczenia, jakie zastosowała Twoja linia lotnicza nie są wystarczająco dobre?

Co zrobić, kiedy overbookowany lot niszczy Twoje plany podróży

Jeśli miałeś pecha to akurat trafiłeś na lot, który był overbookowany. Dla Ciebie z całą pewnością  to nie jest fair.  Dlaczego akurat Ciebie mają dosięgać perfidne kalkulacje linii lotniczych, które nie chcą tracić swoich pieniędzy?

To prawda, linie lotnicze oferują vouchery dla pasażerów, którzy po overbookingu chcą zostać przesunięci na kolejny lot. Na podstawie wieloletnich badań linie lotnicze wiedzą, że spory odsetek osób będzie prawdopodobnie zainteresowanych takim rozwiązaniem. Zaś tych, którzy nie skorzystają z takiej propozycji , bo np. ich plany nie pozwalają na takie przesunięcia czasowe, uda się jednak jakoś zakwalifikować do pierwotnie sprzedanego przelotu. Nie zawsze jednak wszystko tak ładnie się udaje.

Co ciekawe, istnieje pewien system, który pozwala dość prosto przewidzieć w jakich sytuacjach łatwiej o overbooking i odmowę przyjęcia na pokład. Oto on:

Mniejsze prawdopodobieństwo odmowy przyjęcia na pokład

Podróżni klasy biznes i osoby  bardzo często podróżujące.

Podróżni, którzy jako pierwsi zgłosili się do odprawy.

Większe prawdopodobieństwo odmowy przyjęcia na pokład

Loty, które były w promocji cenowej.

Podróżni, którzy jako ostatni zgłosili się do odprawy.

 

Na szczęście, nie wszystkie linie lotnicze działają dokładnie według tego samego schematu. New York Times zwraca uwagę, że niektóre z nich do perfekcji opanowały sztukę unikania overbookingu.

“Nie wszystkie linie lotnicze praktykują  overbooking. JetBlue Airways oferuje tylko jedną klasę usług zaś większośc ich biletów jest bezzwrotna. Oznacza to, że zdecydowana większość pasażerów wykorzysta jednak swój bilet. W rezultacie w ostatnim roku zdarzyła się tylko jedna odmowa przyjęcia na pokład w puli 5.1 miliona pasażerów.

„To jest tak, jakby kino sprzedawało więcej biletów niż jest foteli w sali,” powiedział Dave Barger, prezes i dyrektor naczelny JetBlue. „To nie  jest w porządku.”

Jak sprawić, aby linie lotnicze zapłaciły Ci za overbookowany lot

Nie wszystkie linie lotnicze idą śladem Jet Blue’s. Należy więc być przygotowanym na możwliwość doświadczenia odmowy przyjęcia na pokład. Pierwszą rzeczą, którą możesz zrobić aby temu zapobiec jest jak najwcześniejsze zgłoszenie się do odprawy przed podróżą. Drugą rzeczą jest znajomość przysługujących Tobie praw.

Jeśli linie lotnicze poproszą Cię o tzw. dobrowolną zmianę lotu, a Ty czujesz się niezadowolony bo wpływa to negatywnie na Twoje plany podróży – nie musisz wcale przyjmować proponowanego vouchera. W takim wypadku linie lotnicze są Ci winne odszkodowanie za lot w wysokości 200% – 400%  ceny Twojego biletu. To może znacznie przekraczać wartość vouchera, więc dobrze się zastanów zanim podejmiesz decyzję!

Utrzymywanie silnych reliacji z liniami lotniczymi

Jeśli jesteś pasażerem płacącym spore sumy za bilety lotnicze i planującym całą podróż według rozkładów lotów spotkanie się z overbookingiem może być dla Ciebie głęboko frustrujące. Jednakże pamietaj, że im więcej wiesz o tym, jak działa ten system, tym większe są szanse, że overbooking, czyli nie przyjęcie na pokład, Ci się nie przydaży. Nie poddawaj się bez walki o swoje prawa, miej oko tendencje i trzymaj się linii lotniczych, które traktują Cię najlepiej.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat odszkodowania przysługującego Ci z powodu opóźnionego lotu, zapoznaj się z informacjami zawartymi tutaj: opóźniony samolot odszkodowanie.

Więcej informacji o prawach pasażera oraz o procesie reklamacji lotu znajdziesz tutaj: reklamacje lot.

Zdjęcie własności: Tony Hisgett

 

85% pasażerów lotniczych nie zna swoich praw. Nie popełniaj tego błędu.

Zapisz się do naszego newslettera, aby otrzymywać najnowsze porady i wskazówki w swojej skrzynce odbiorczej.

Przekaż znajomym!

O AirHelp pisano w:

Money.pl logoTokFM logoOnet.pl logoWyborcza logo

AirHelp należy do Stowarzyszenia Rzeczników Praw Pasażera (APRA), którego zadaniem jest ochrona praw pasażerów linii lotniczych i upowszechnianie wiedzy na ich temat.

Copyright © 2024 AirHelp

Sprawdź odszkodowanie

Wszystkie linie